Nowe opakowanie dla starej muzyki
Trudne są jak zwykle powroty z wakacji: nie dość, że w telewizji nadają akurat muzykę w postaci trudnej do zniesienia, to jeszcze przerywa ten festiwal informacja o śmierci jednego z lepszych zaproszonych na to wydarzenie artystów. I nie dość, że w plecy macie premiery z tygodnia spędzonego w podróży (wspaniałe Chicago Underground Duo, koncertowe Radiohead, kompilacja Sitting on the Moon itd.), to już dorzucili najnowsze, wyraźnie pokazujące, że także dla innych wakacje się kończą: Mac DeMarco, Deftones, Pino Palladino i Blake Mills, Valentina Magaletti… No i Laufey. Pewnie najbardziej z nich rozpoznawalna – obok DeMarco – w młodszej grupie wiekowej. Co jest po raz trzeci już – bo to trzeci album Islandki – pewnym zaskoczeniem, które jednak spróbowałem sobie krótko wytłumaczyć. Na poziomie samego programu tego albumu – wyprodukowanego przez stałego współpracownika Spencera Stewarta oraz utytułowanego Aarona Dessnera – to rzecz prosta: niezłe single i sporo kolejnych dobrze napisanych piosenek z dużym potencjałem, jak dramaturgicznie rozbuchane Too Little, Too Late czy zgrabne Castle in Hollywood. Niemal wszystko ukształtowane miłością do amerykańskich standardów sprzed 70-80 lat i wyrzeźbione z dużą perfekcją, bogato aranżowane, ale szczęśliwie (chyba) bez natrętnych producenckich chwytów z XXI wieku. Ot, pilni uczniowie dobrych szkół muzycznych – z tych zdolniejszych – w akcji. I na obszarze muzyki środka.
W warunkach islandzkich – czyli małego kraju, który w muzyce połyka większość tych większych – Laufey to taka Björk, która na etapie Gling-Gló postanowiła nie szukać dalej, tylko eksplorować temat. Gdy śpiewa „ding-dong” na początku nowej płyty, brzmi to nawet jak nawiązanie. Ale są różnice: w wykonaniu Björk z jej akcentem i indywidualnym sposobem podejścia do wokali nawet standard brzmiał jednak nieco inaczej. U Laufey wszystko jest świetnie poukładane, świetna emisja i barwa, warunki głosowe idealne do śpiewania popowego jazzu, musicalu, do nagrań z orkiestrą. Do tego jeszcze – może to znak czasów? – repertuar Islandki od początku brzmi tak, jak gdybyśmy w ogóle nie mieli do czynienia z dorastaniem na odległej wyspie. Bo też ta odległość przestała się liczyć – świat jest dużo bardziej jednorodny i zglobalizowany niż był za czasów Gling-Gló. A Islandia (tu wracam do kwestii małego kraju) bardziej już potentatem niż zaskoczeniem.
Ale zagadkę popularności Laufey wyjaśnia moim zdaniem co innego. Całe A Matter of Time to odpoczynek od muzyki wyprodukowanej, sterylnej i elektronicznej, która siłą rzeczy dominuje. Odpoczynek od skandowanych refrenów, rapu, ekspresji wszechobecnej – ucieczka ku tej znanych z archiwaliów. Trochę tak jak Norah Jones 20 lat temu – gdy jej kameralne, folkowo-bluesowe granie, choć nie było zasadniczo niczym wielkim, podbijało świat, zmęczony podkręconym dynamicznie R&B. Mam tu zresztą podobnie jak z Jones – nie do końca to szaleństwo rozumiem (prawdopodobnie nieco osłabnie z czasem), ale doceniam, bo wyprowadza momentami słuchaczy z kwadratowo akcentowanych podziałów 4/4, pokazuje swing czy bossa novę, wprowadza subtelny detal, inne myślenie o melodii, które nie zawsze miał okazję na swojej drodze spotkać ktoś, kogo starzy nie słuchali Sinatry, McRae albo Jobima. Trudno mi się tą muzyką do końca zafascynować, ale gdy myślę o tym, dlaczego akurat ta płyta dzisiaj, to mam pewne podejrzenia, że to zmarły Soyka mógł być czynnikiem, który jakoś wpłynął na wybór.
LAUFEY A Matter of Time, Vingolf 2025
PREMIERY PŁYTOWE DWÓCH TYGODNI
11.08 JOE MCPHEE & STRINGS (J. McPhee, M. Maneri, F. Lonberg-Holm, M. Bisio) We Know Why the Caged Bird Sings, Rogue Art
12.08 Eldritch Anisette Complete Fairytales, Numero Group arch
12.08 Mondo Lava Utero Dei, Hausu Mountain
13.08 Radiohead Hail to the Thief (Live Recordings 2003-2009), XL
14.08 Bill MacKay & Ryley Walker Land of Plenty, Drag City
15.08 Alick Nkhata Radio Lusaka, Mississippi
15.08 Alison Goldfrapp Flux, A.G.
15.08 Audrey Hobert Who’s the Clown?, RCA
15.08 Baraka Face Junta Do piekła, D.I.Y. Koło
15.08 Bret McKenzie Freak Out CIty, Sub Pop
15.08 Cass McCombs Interior Live Oak, Domino
15.08 Cassandra Jenkins My Light, My Massage Parlor, Dead Oceans
15.08 Chance the Rapper Star Line
15.08 Chicago Underground Duo Hyperglyph, International Anthem
15.08 Fergus McCreadie Highest 2 Lowest: Fergus McCreadie Trio EP, A24 Music
15.08 Giuseppe Ielasi / Jack Sheen The Vestige, Black Truffle
15.08 Gregg Belisle-Chi Slow Crawl: Performing the Music of Tim Berne, Intakt
15.08 Howard Drossin, Fergus McCreadie & Norm Lewis Highest 2 Lowest OST, A24 Music
15.08 Magdalena Bay Mini Mix vol. 1-3, Luminelle
15.08 Maria ja Marsialaiset Hevikuiskaaja, Fonal
15.08 Marissa Nadler New Radiations, Bella Union
15.08 Maroon 5 Love Is Like, Interscope
15.08 Pile Sunshine and Balance Beams, Sooper
15.08 Pool Kids Easier Said Than Done, Epitaph
15.08 Rarelyalways Paid Annual Leave (EP), Innovative Leisure
15.08 Steve Gunn Music for Writers, Three Lobed
15.08 The OO-Ray Madrigals, Beacon Sound
15.08 Tres Leches The Smooth Sounds of Tres Leches, LHCC Mart Vol. 1, Brainfeeder
15.08 VA Sitting on the Moon, Mexican Summer
15.08 Wassermann The Palace
18.08 Patryk Grymuza Nord EP, Sadki Rec
19.08 NJK Algorithmic Accompaniment, Stroom TV
20.08 Anders Rhedin Water Songs, Captured Tracks
20.08 Ifs & M.Sto Nowe legendy, Junoumi
20.08 Mark Ernestus’ Ndagga Rhythm Force Khadim
21.08 Areliz Ramos B Side, Mappa
22.08 Adrian Sherwood The Colalpse of Everything, On-U Sound
22.08 Ami Taf Ra The Prophet and the Madman, Brainfeeder
22.08 Ava Max Don’t Click Play, Atlantic
22.08 Blake Mills & Pino Palladino That Wasn’t a Dream, Impulse!
22.08 Case Oats Last Missouri Exit, Merge
22.08 Collage Moonshine Ultimate Edition EARBOOK, Mystic reed
22.08 Dean Johnson I Hope We Can Still Be Friends, Saddle Creek
22.08 Deftones Private Music, Reprise
22.08 Divine Earth Lavender, Brownswood EP
22.08 Earl Sweatshirt Live Laugh Love Tan, Cressida
22.08 Eve Adams American Dust, Basin Rock
22.08 Ghostface Killah Supreme Clientele 2, Mass Appeal
22.08 Greg Freeman Burnover, Transgressive
22.08 Hand Habits Blue Reminder, Fat Possum
22.08 Hand To Earth Ŋurru Wäŋa, Room40
22.08 Hunx and His Punx Walk Out on This World, Get Better
22.08 Iwo Jedynecki Philip Glass: Etudes, Vol. 1, Orange Mountain Music
22.08 James Yorkstone Songs for Nina and Johanna, Domino
22.08 Kaitlyn Aurelia Smith Gush, Nettwerk
22.08 Kathleen Edwards Billionaire, Dualtone
22.08 Kerala Dust An Echo of Love, PIAS
22.08 Laufey A Matter of Time, Vingolf
22.08 Luke Schneider For Dancing in Quiet Night, Leaving
22.08 Lupe Fiasco Samurai DX, Thirty Tigers EP
22.08 Mac DeMarco Guitar, Mac’s Record Label
22.08 Mariah The Scientist Hearts Sold Separately, Epic
22.08 Nourished By Time The Passionate Ones, XL
22.08 Pino Palladino & Blake Mills That Wasn’t a Dream, Impulse!
22.08 Rún Rún, Rocket
22.08 Scree August, Ruination
22.08 Squanderers Skantagio, Shimmy-Disc
22.08 Superchunk Songs in the Key of Yikes, Merge
22.08 The World Is a Beautiful Place & I Am No Longer Afraid to Die Dreams of Being Dust, Epitaph
22.08 TOPS Bury the Key, Ghostly International
22.08 Valentina Magaletti & YPY Kansai Bruises, AD 93
22.08 Water From Your Eyes It’s a Beautiful Place, Matador
22.08 Wayku Selva Selva, Buh
22.08 Wolf Alice The Clearing, RCA